Momentem warunkującym wywołanie infekcji jest wniknięcie patogenu do organizmu. Podczas gdy nasze ciało jest szczelnie chronione przez skórę, jest kilka dróg łatwych do sforsowania przez wirusy i bakterie. Mowa tu o drogach oddechowych, układzie pokarmowym i oczach. Pokrywają je cieńsze struktury ochronne, ponieważ ich zadaniem jest przepuszczanie/dostarczanie do organizmu takich substancji jak tlen, żywność, a w przypadku oczu światło. Dlatego właśnie by ograniczać ryzyko wnikania wirusów osłaniamy nos, usta i oczy za pomocą środków ochronnych. Należy też pamiętać o tym, że patogeny dostają się do zakamarków naszego ciała dzięki rękom. Stąd kluczową rolę w walce z pandemią słusznie przyznaje się właściwej higienie dłoni (mycie przez minimum 20 sekund) i unikanie dotykania twarzy.
Od początku pandemii koronawirusa towarzyszą nam rozmaite twierdzenia dotyczące tego, kto jest bardziej narażony na zachorowanie, a kto mniej, czy istnieją geny wykluczające rozwój infekcji, jak i czym skutecznie leczyć infekcję, jak się chronić, czy i która szczepionka jest skutecznym środkiem ochronnym… Można wymieniać długo.
Rozpatrując jednak problem w kontekście układu wzrokowego, pojawia się kilka bardzo istotnych kwestii. Warto się nad nimi zastanowić.
Czy okulary chronią przed zakażeniem koronawirusem?
Chińscy naukowcy na podstawie wyników badań przeprowadzonych na małej grupie pacjentów postawili tezę, że osoby noszące okulary mogą być mniej narażone na infekcję koronawirusem. Badania te jednak nie zostały przeprowadzone na większą, niezależną skalę i dlatego okulary/gogle nie trafiły na listę rekomendowanych środków ochronnych.
Jednocześnie w placówkach medycznych i opieki zdrowotnej odnotowywano przypadki zarażonych COVID-19 właśnie na skutek nieodpowiedniej ochrony oczu.
Okazuje się, że okulary stanowią nie tylko mechaniczną barierę przed wirusem przemieszczającym się drogą kropelkową, ale też zmniejszają częstotliwość kontaktu oko-ręka. Użytkownicy okularów po prostu rzadziej dotykają oczu dłońmi.
Aby zwiększyć ochronę przed koronawirusem zakładajmy okulary podczas opiekowania się/kontaktowania się z chorymi oraz wychodząc do sklepu.
Pamiętajmy jednak o tym, że użytkowników okularów nie tylko obowiązuje przestrzeganie higieny dłoni, unikanie dotykania oczu, nosa i ust… ale też okularów. Po każdym wyjściu do miejsc publicznych należy okulary wyczyścić.
Jak czyścić okulary w czasie pandemii?
Unikajmy płynów i innych środków na bazie alkoholu lub acetonu oraz nawilżanych chusteczek z dyskontów, ponieważ niszczą oprawy i powłoki antyrefleksyjne i lustrzane soczewek okularowych. Uważajmy także, aby nie dotykać okularów świeżo zdezynfekowanymi, mokrymi od płynu antybakteryjnego dłońmi.
Okulary możemy czyścić dedykowanym do tego płynem (do zakupienia w każdym salonie optycznym) lub ciepłą wodą z delikatnym detergentem, np. płynem do mycia naczyń. Szczególną uwagę zwróćmy na czyszczenie nanośników w oprawach metalowych (zdarzają się też w oprawach z tworzywa). Gromadzi się na nich więcej nieczystości. Czyśćmy je regularnie zwykłą szczoteczką do mycia zębów pod bieżącą, ciepłą wodą z dodatkiem detergentu. Możemy także skorzystać z usługi czyszczenia okularów w myjce ultradźwiękowej w salonie optycznym.
Jak dbać o oczy zmęczone codzienną i długą pracą przed komputerem?
Realia pandemii narzuciły większości z nas pozostanie w domu i spędzanie wielu godzin przed ekranami rozmaitych urządzeń. Zdalna praca, zdalne nauczanie, zakupy on-line, śledzenie newsów na smartfonach, w telewizji, przeglądanie Facebooka i Instagrama, komunikowanie się ze znajomymi i rodziną przez Messengera czy WhatsApp’a, w przerwach oglądanie dla rozluźnienia YouTube’a…
Gdyby zsumować czas spędzony przed poszczególnymi urządzeniami, mogłoby się okazać, że nasze oczy są narażone na niekorzystne czynniki kilkanaście godzin dziennie. Jeszcze bardziej niż zazwyczaj wystawiamy się na emisję światła niebiesko-fioletowego. W efekcie szybko odczuwamy zmęczenie oczu, pojawiają się migreny i ogólne złe samopoczucie.
Pomóc mogą odpowiednio dobrane szkła z ochronnymi powłokami (na przykład te obniżające natężenie światła niebiesko-fioletowego) i bardzo ważne dla naszych oczu nawyki higieniczne:
- utrzymanie prawidłowej odległości pracy z bliska (ekran laptopa na wyciągnięcie ręki a tablet, smartfon czy książka nie bliżej niż 40 cm od oczu)
- ustawienie prawidłowych parametrów wyświetlacza (dobry kontrast, odpowiednia (nie najwyższa) jasność, możliwie najwyższa częstotliwość odświeżania ekranu)
- odpowiednia ilość snu,
- nawilżanie oczu,
- picie dziennej normy płynów,
- proste ćwiczenia polegające na naprzemiennym skupianiu wzroku bliż/dal,
- częste mruganie,
- regularne przebywanie na zewnątrz (np. spacer)
- stosowanie metody 20-20-20
Oto prosta instrukcja metody 20-20-20:
Podczas długiej pracy przy ekranie komputera zastosuj następującą zasadę:
- rób sobie przerwę w pracy co 20 minut
- każda przerwa powinna trwać około 20 sekund
- podczas przerwy patrz na coś oddalonego o przynajmniej 20 stóp (6 metrów), pomrugaj i przymknij na moment oczy
